SÜRELİ FESİH VE İHBAR TAZMİNATI

SÜRELİ FESİH NEDİR?

Süreli fesih hakkı İş Kanunu 17. maddesinde süreli fesih düzenlenmiştir.

Süreli fesih, iş sözleşmesinin işçi ya da işveren tarafından bildirim sürelerine uyularak ve bu süreler sonunda feshedilmesi yönünde fesih öncesindeki irade açıklamasıdır.

SÜRELİ FESİH İLE DERHAL FESİH ARASINDAKİ FARKLAR NELERDİR?

Süreli fesihte sözleşmeyi fesheden tarafın bir nedene dayanması dahi zorunlu değil iken derhal fesih halinde iş sözleşmesini fesheden tarafın haklı ve geçerli bir sebebe dayandığını ileri sürmesi gerekmektedir. Yine süreli fesihte fesih bildirimi için bir şekil şartı belirlenmemiş iken derhal fesihte fesih bildiriminin yazılı ve gerekçeli olarak yapılması zorunlu hatta geçerlilik şartıdır. Ayrıca süreli fesihte ihbar tazminatı talep etme durumu doğmaktadır.

İHBAR TAZMİNATI NEDİR?

İhbar tazminatı süreli fesih halinde tarafların kanunda belirtilen çalışma süreleri yerine bu sürelere karşılık geren ücretin ödenmesi ve çalışma borcundan kurtulmadır.

İşçi veya işveren tarafından iş sözleşmesinin bildirimli olarak feshedilmesi halinde taraflar yukarıda belirtilen sürelerde çalışmak yerine bu sürelere ilişkin ücreti karşı tarafa ödeyerek iş sözleşmesini direkt olarak sona erdirebilirler.

Ayrıca bildirim şartına uymayan taraf, bildirim süresine ilişkin ücret tutarında tazminat ödemek zorunda olup karşı tarafça bu tazminat talep edilebilmektedir.

Her ne kadar Kanun metninde “İşveren bildirim süresine ait ücreti peşin vermek suretiyle iş sözleşmesini feshedebilir.” Şeklinde bir belirleme yapılmış ise de, bu hak işçiye de tanınmış bir haktır.

SÜRELİ FESİH DİĞER DEĞİŞLE İHBAR TAZMİNATI SÜRELERİ NE KADARDIR?

Bildirim süreleri işçinin çalışma süresine göre belirlenmiştir. Buna göre çalışma süresi;

0-6ay arasında ise 2 hafta,

6 ay-1,5 sene arasında ise 4 hafta,

1,5-3 sene arasında ise 6 hafta,

3 sene ve daha fazla ise 8 hafta olarak bildirim süreleri belirlenmiştir. Bu süreler sonucunda taraflar arasındaki iş akdi sona erer. Bu süreler ayrıca taraflarca talep edilecek ihbar tazminatı hesabında da dikkate alınır.

İHBAR TAZMİNATI HESAPLAMASI NASIL YAPILIR?

İşçiye ya da işverene ödenecek ihbar tazminatı İş Kanunu 17. maddesinde belirtilen süreler üzerinden hesaplanır. Dolayısıyla ihbar tazminatı hesabında, işçinin çalışma süresine denk gelen günlük ücreti üzerinden hesaplaması yapılır.

İşveren tarafından ihbar tazminatı ödenirken hem damga vergisi hem de gelir vergisi kesilerek ödeme yapılır. Bunlar dışında diğer SGK primleri kesilmez.

SÜRELİ FESİH BİLDİRİMİ NASIL YAPILIR?

İş akdinin feshine ilişkin bildirimin şekli konusunda bir belirleme yapılmamıştır. Dolayısıyla sözlü olarak iş akdinin feshedildiğinin açık, anlaşılır ve net bir biçimde karşı tarafa iletilmesi yeterlidir. Ancak ispat kolaylığı açısından bildirimin yazılı yapılmasında fayda vardır. Burada dikkat edilmesi gereken husus, eğer işçi bildirimi işverene yapacaksa, işverene bildirim yaptığına dair bir belge alması gereklidir. Bunun için dilekçeden iki örnek alınarak birinin işverene ya da işveren vekiline imzalatması yeterli olacaktır. Aksi durumda işçinin bildirim yaptığını ispatlaması zorlaşabilir.

İşçi fesih bildirimini noter aracılığıyla ihtarname çekerek de yapabilir. Bu durumda iş sözleşmesinin fesih nedenlerinin iyi değerlendirilmesi gerekmektedir. Çünkü daha sonrasında fesih nedeninin değiştirilmesi işçi açısından sorun yaratabilir, haklı davasının inandırıcılığını kaybetmesine neden olabilir. Bu sebeple henüz iş sözleşmesi sona erdirilmeden alanında uzman bir avukattan yardım alınması sürecin yönetilmesi açısından en doğrusudur.

İHBAR TAZMİNATI HESAPLAMASI NASIL YAPILIR?

İşçiye ya da işverene ödenecek ihbar tazminatı İş Kanunu 17. maddesinde belirtilen süreler üzerinden hesaplanır. Dolayısıyla ihbar tazminatı hesabında, işçinin çalışma süresine denk gelen günlük ücreti üzerinden hesaplaması yapılır.

İşveren tarafından ihbar tazminatı ödenirken hem damga vergisi hem de gelir vergisi kesilerek ödeme yapılır. Bunlar dışında diğer SGK primleri kesilmez.

İHBAR TAZMİNATINDA ZAMANAŞIMI SÜRESİ NE KADARDIR?

İhbar tazminatında zamanaşımı süresi, iş akdinin feshi tarihinden itibaren 5 yıldır.

İHBAR TAZMİNATI İÇİN DAVA AÇMADAN ÖNCE ARABULUCULUK ZORUNLU MU?

İş Mahkemeleri Kanunu 3. maddesi ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu gereğince ihbar tazminatı alacağı için arabuluculuk dava şartıdır ve dava açmadan önce arabuluculuk başvurusunda bulunulması zorunludur.

Her olayın kendi içerisinde değerlendirilmesi önemlidir. Yukarıdaki bilgiler, genel bilgilendirme amaçlı olup hukuki tavsiye niteliğinde değildir. Hak kaybı yaşanmaması için avukat yardımından yararlanılmasını öneririz. İletişim bilgilerimize Anasayfadan ulaşabilirsiniz.